Vroeger kon u het kapitaal van uw vennootschap vrij verminderen zonder daarvoor ook maar een cent belasting te betalen. Met de hervorming van de vennootschapsbelasting is dit fiscaal voordeel definitief verleden tijd. Nu wordt uw kapitaalvermindering pro rata of in verhouding en naar evenredigheid gespreid over uw werkelijk gestort kapitaal en de reserves van uw vennootschap. Concreet betekent dit dat een deel van de kapitaalvermindering vanaf nu moet gebeuren via de uitkering van dividend. En daar moet u dan belasting over betalen.
In het verleden: belastingvrije kapitaalvermindering
Vroeger kon u makkelijk belastingvrij overgaan tot een kapitaalvermindering. Uw vennootschap betaalde dan deel van het kapitaal terug aan de aandeelhouders. Dat gebeurde door een publicatie in het Belgisch Staatsblad. Voorwaarde was enkel dat u dat kapitaal ook werkelijk ingebracht had in uw vennootschap, via een geldinbreng of in natura. Die terugbetaling van gestort kapitaal was volledig belastingvrij. Deze regelgeving bleef behouden tot eind 2017. Daarom hebben heel wat bedrijven eind 2017 nog een kapitaalvermindering doorgevoerd.
Kapitaalvermindering = uitgekeerde winst?
Met de hervorming van de vennootschapsbelasting is dat veranderd. Vermindert u nu uw kapitaal, dan wordt dit kapitaal in verhouding verdeeld over het gestort kapitaal en de reserves die u heeft opgebouwd. De fiscus gaat dus een deel van uw kapitaalvermindering belasten alsof het gaat om uitgekeerde winst. Fiscaal gaat het dan immers om een uitkering van dividenden, aldus de fiscus. En daarop betaalt u roerende voorheffing.
De vennootschap kan nog altijd kapitaal belastingvrij terugbetalen aan de aandeelhouders als voldaan wordt aan deze twee voorwaarden:
- de algemene vergadering beslist tot kapitaalvermindering over te gaan
- het gaat om terugbetaling van werkelijk ingebracht statutair kapitaal
In dit geval krijgen aandeelhouders gewoon terug wat ze voorheen in de vennootschap gestoken hebben.
Kapitaalvermindering nu belast volgens verhouding
Hoe bepaalt de fiscus nu het gedeelte werkelijk gestort kapitaal en het gedeelte reserves (waarop u dus roerende voorheffing betaalt)? Ze doet dit volgens verhouding. Een voorbeeld. Een vennootschap heeft 200 000 euro kapitaal. 100 000 euro daarvan heeft u zelf ingebracht met eigen financiële middelen. De andere 100 000 euro zijn belaste in het kapitaal geïncorporeerde reserves. Op de balans staan ook nog eens 800 000 euro aan belaste reserves. Stel: u wilt uw kapitaal verminderen met 80 000 euro. Voor de hervorming van de vennootschapsbelasting kon u dat volledig op het gestorte kapitaal verhalen en dus belastingvrij dat bedrag uit uw vennootschap halen.
Vanaf nu kan dat nog voor een stuk belastingvrij, meer bepaald pro rato of verhoudingsgewijs. In het voorbeeld hierboven is het werkelijk ingebracht kapitaal de helft van het totale vennootschapsrechtelijk kapitaal. Dus zou u er kunnen van uitgaan dat de fiscus u enkel nog de helft van die 80 000 euro belastingvrij uit de vennootschap laat halen. De nieuwe regeling gaat nog verder. De fiscus wil rekening houden met alle reserves, dus ook met de belaste reserves van 800 000 euro op de balans van de vennootschap. Concreet betekent dat de fiscus in dit geval dat slechts 10% van het kapitaal van in totaal 1 000 000 euro als eigen werkelijk ingebrachte middelen ziet. En dat er dus van die 80 000 euro maar 8 000 euro als belastingvrije kapitaalvermindering in aanmerking komt. De overige 72 000 euro zal ze dan ook beschouwen als uitkering van belaste reserves en betaalt u dus roerende voorheffing op. In dit geval 30% roerende voorheffing: dus 21 600 euro belasting.
Uitzondering voor liquidatiereserve, vastgeklikte reserves en wettelijke reserves
Deze maatregel geldt niet voor liquidatiereserves, de zogenaamde vastgeklikte reserves en de wettelijke reserves. Voor deze reserves blijft het gunstregime van kracht, als u zich houdt aan de termijnen van uitbetaling (4 jaar voor kmo’s en 8 jaar voor grote vennootschappen).
Nog volgens de oude regeling?
De nieuwe regeling is van toepassing sedert 1 januari dit jaar. Heeft uw algemene vergadering nog beslist tot een kapitaalvermindering in december vorig jaar? Geen probleem, u kunt deze vermindering nog doorvoeren volgens de oude regels. Massaal veel ondernemingen zijn eind vorig jaar nog overgegaan tot een kapitaalvermindering. Riskeren zij door de fiscus op de vingers getikt te worden? Ja, dat risico bestaat. De fiscus zou de kapitaalvermindering kunnen herkwalificeren als uitkering van dividend waarbij u alsnog roerende voorheffing betaalt. Ze kan dat doen als u bijvoorbeeld net voor de kapitaalvermindering aandelen hebt ingebracht.